Sự trở lại của thương hiệu “Doom” với Doom: The Dark Ages không chỉ là một tin tức lớn đối với cộng đồng game thủ mà còn đánh dấu cột mốc quan trọng: sự ra mắt của id Tech 8, engine đồ họa mới nhất từ id Software. Là một công ty vốn định hình bởi cả lối chơi lẫn công nghệ, id Software tiếp tục chứng minh tầm vóc của mình qua id Tech 8. Engine này không chỉ mang đến một màn trình diễn đồ họa tuyệt đẹp, thể hiện đúng những gì một trải nghiệm chơi game thế hệ mới nên có, mà còn sở hữu khả năng mở rộng linh hoạt nhờ các hệ thống như texture streaming và ray tracing, đáp ứng đa dạng các cấu hình phần cứng.
Thật đáng kinh ngạc khi id Tech 8 trong Doom: The Dark Ages có thể tương thích với nhiều loại phần cứng đến vậy, xét đến mức độ phức tạp mà engine này tích hợp. Dù vẫn còn một số thách thức, đặc biệt là với các card đồ họa 8GB VRAM, id Tech 8 vẫn là một minh chứng xuất sắc cho công nghệ gaming thế hệ mới, tất cả được gói gọn trong một trong những hành trình đẫm máu nhất mà id Software từng mang đến cho người chơi. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích những công nghệ đột phá mà id Tech 8 mang lại cho Doom: The Dark Ages và tác động của chúng đến trải nghiệm người dùng.
id Tech 8: Engine “cân” mọi cấu hình phần cứng
Khả năng mở rộng linh hoạt của id Tech 8
Một trong những điểm ấn tượng nhất của id Tech 8 là khả năng mở rộng (scalability) vượt trội, cho phép Doom: The Dark Ages tự động điều chỉnh để phù hợp với hiệu năng phần cứng của người dùng mà không làm mất đi trải nghiệm cốt lõi. Trong các thử nghiệm thực tế, khi so sánh cùng một khung cảnh ở độ phân giải 1080p không sử dụng công nghệ nâng cấp hay tạo khung hình, sự khác biệt về chất lượng đồ họa giữa các hệ thống cấu hình cao như RTX 5090 hay RTX 4060 là rất nhỏ. Tuy nhiên, trên một hệ thống sử dụng đồ họa tích hợp như Asus ROG Flow Z13 với chip Ryzen AI Max+ 395, chất lượng chi tiết mô hình súng có sự giảm sút rõ rệt, dù tất cả đều được cài đặt ở cùng một mức đồ họa.
Điều này cho thấy id Tech 8, tương tự như phiên bản tùy biến của id Tech 7 được dùng trong Indiana Jones and the Great Circle, sử dụng một hệ thống texture streaming mạnh mẽ hoạt động ngầm. Qua hơn 10 giờ trải nghiệm game trên nhiều hệ thống, hầu như không có hiện tượng “pop-in” (vật thể hoặc texture đột ngột xuất hiện). Sự khác biệt về chất lượng texture, bất kể cài đặt của bạn, chủ yếu phụ thuộc vào khả năng của phần cứng.
So sánh chất lượng đồ họa Doom The Dark Ages trên RTX 4060, RTX 5090 và Ryzen AI Max+ 395
Điều thú vị là Doom: The Dark Ages không chỉ tự động giảm các cài đặt đồ họa “Ultra Nightmare” trên phần cứng yếu hơn mà còn có khả năng “tăng cường” các cài đặt “Low” trên cấu hình mạnh. Khi kiểm tra các preset đồ họa Low, High và Ultra Nightmare trên RTX 5090, rất khó để nhận thấy bất kỳ sự khác biệt nào về chất lượng, ngay cả khi nhìn kỹ trên màn hình 4K lớn.
Mục tiêu của id Software với các phiên bản Doom trước đây, và có thể cả Doom: The Dark Ages, là đảm bảo trò chơi chạy ở mức tối thiểu 60 khung hình/giây mà không có sự sụt giảm rõ rệt về chất lượng hình ảnh. Có rất nhiều cách mà id Software che giấu các hoạt động xử lý nền, từ môi trường phức tạp ở xa mà người chơi khó nhận ra các mô hình chất lượng thấp cho đến việc thêm hiệu ứng film grain hay chromatic aberration. Tất cả những yếu tố này kết hợp lại để mang đến một trải nghiệm “cảm thấy” giống nhau trên các cấp độ phần cứng PC khác nhau, với sự khác biệt khó nhận ra trừ khi bạn so sánh trực tiếp.
Sự khác biệt nhỏ giữa các thiết lập đồ họa Ultra Nightmare, High và Low của Doom The Dark Ages trên RTX 5090
Tuy nhiên, vẫn có những khác biệt. Trên RTX 4060, sự khác biệt giữa cài đặt Low và Ultra Nightmare chủ yếu thể hiện ở chiều sâu của hình ảnh, từ ambient occlusion đến hiệu ứng sương mù. Mặc dù vậy, đây vẫn không phải là một bước nhảy vọt lớn về chất lượng hình ảnh khi xem xét rằng chúng ta đang so sánh năm cấp độ preset đồ họa.
So sánh thiết lập đồ họa Low và Ultra Nightmare của Doom The Dark Ages trên RTX 4060
Ray Tracing: Yêu cầu cốt lõi của id Tech 8
Bạn cần một GPU có phần cứng Ray Tracing chuyên dụng
Dù bạn đang chạy ở cài đặt hay độ phân giải nào, để chơi Doom: The Dark Ages, bạn cần một GPU có phần cứng Ray Tracing chuyên dụng. Điều này có nghĩa là tối thiểu phải có card đồ họa RTX 20-series hoặc RX 6000 (id Software khuyến nghị tối thiểu là RTX 2060 Super hoặc RX 6600). Không có tùy chọn để tắt Ray Tracing trong menu đồ họa, bởi vì hệ thống chiếu sáng trong id Tech 8 hoàn toàn dựa vào công nghệ này. Người chơi sẽ được trải nghiệm phản xạ Ray-traced tương tự như Doom Eternal, nhưng bổ sung lớn nhất chính là khả năng chiếu sáng toàn cục (Ray-traced Global Illumination).
Sự khác biệt mà Ray Tracing mang lại là đáng kinh ngạc. Trong một ví dụ, mô hình súng trên màn hình có thể thay đổi đáng kể chỉ với vài bước di chuyển. Dù ánh sáng mặt trời bị che khuất bởi một tòa nhà lớn, ánh sáng tràn ra xung quanh vẫn đủ để biến kim loại trên nòng súng từ màu trắng tinh khiết sang màu xám sẫm, tạo nên sự chân thực đáng kinh ngạc. Đáng tiếc, không thể thực hiện so sánh song song giữa bật và tắt Ray Tracing vì trò chơi không cung cấp tùy chọn này.
Hiệu ứng chiếu sáng Ray Tracing Global Illumination trong Doom The Dark Ages
id Software cũng cho biết Doom: The Dark Ages cuối cùng sẽ hỗ trợ full path tracing, tương tự như Indiana Jones and the Great Circle. Tuy nhiên, tính năng này sẽ không có sẵn khi game ra mắt.
Môi trường game rộng lớn và tương tác: Bước tiến mới của Doom
Thế giới chết chóc nay “sống động” hơn bao giờ hết
Khoảng một giờ chơi Doom: The Dark Ages, người chơi có thể vô tình chạy qua một cái thùng và nhận ra nó đã bị đổ. Đây là lần đầu tiên môi trường trong một game Doom có khả năng phá hủy. Không chỉ có các thùng và bình hoa rải rác khắp nơi có thể bị phá hủy khi bạn chạy qua, mà còn có các cấu trúc lớn hơn như lan can hay bàn ghế cũng sẽ bị xé toạc khi bạn lao qua đám quỷ. Sau mỗi trận chiến, cảm giác giống như trong Control, khi bạn dừng lại để hít thở và chiêm ngưỡng sự hỗn loạn mà bạn đã gây ra cho môi trường.
Những yếu tố này không chỉ biến mất ngay lập tức mà vẫn tồn tại trong môi trường, tạo cảm giác chân thực và “ác liệt” hơn. Game thủ có thể thỏa sức đập phá, tạo ra những cảnh tượng hỗn loạn đúng như tinh thần của Doom.
Ngoài tính tương tác, môi trường trong Doom: The Dark Ages còn có quy mô khổng lồ. Người chơi sẽ nhận ra Doom và Doom Eternal trước đây đã được thiết kế theo một lộ trình khá tuyến tính cho đến khi bước vào Doom: The Dark Ages. Một trong những nhiệm vụ đầu tiên trong game, “Siege I”, đưa bạn đến một chiến trường rộng lớn với nhiều khu vực chiến đấu cần vượt qua. Bạn sẽ phải đối mặt với hàng trăm con quỷ trên một cánh đồng trải dài, với hàng chục con xuất hiện trên màn hình cùng lúc. Thật khó để nhớ lại bất kỳ cấp độ nào trong các phiên bản Doom trước đây có thể đạt được quy mô lớn như vậy.
Thách thức về hiệu năng: CPU bottleneck, VRAM và giải pháp Frame Generation
Phần cứng cấp thấp cần phải “cân bằng”
Dù id Tech 8 thực sự ấn tượng, Doom: The Dark Ages không hoàn toàn không có vấn đề. Các yếu tố như CPU bottleneck, giới hạn VRAM và khả năng tạo khung hình (frame generation) có mối liên hệ mật thiết với nhau.
“Nút cổ chai” CPU và giải pháp Frame Generation
Trong các thử nghiệm, ngay cả trên các hệ thống cao cấp với RTX 5090 và RTX 4060, vẫn xuất hiện hiện tượng CPU bottleneck nhẹ. Điều này dễ dàng nhận thấy qua lớp phủ hiệu suất trong game, nơi thời gian khung hình (frame time) của CPU cao hơn một chút so với GPU. Điều này xảy ra ngay cả khi sử dụng Ryzen 9 9950X ở độ phân giải 1080p với cài đặt đồ họa Ultra Nightmare và không bật upscaling. Thậm chí ở độ phân giải 4K với RTX 5090 và tăng tối đa kích thước texture pool để giảm tải cho CPU, tình trạng CPU bottleneck vẫn tồn tại. Mặc dù đây không phải là một “nút cổ chai” nghiêm trọng, nhưng nó cho thấy hiệu suất của GPU vẫn bị hạn chế bởi CPU, đặc biệt là với các CPU tầm thấp hơn.
Dấu hiệu CPU bottleneck khi chơi Doom The Dark Ages trên hệ thống RTX 4060
May mắn thay, có một giải pháp dễ dàng cho CPU bottleneck trong Doom: The Dark Ages, đó là công nghệ tạo khung hình (frame generation). Cả DLSS Frame Generation của Nvidia và FSR 3 của AMD đều có sẵn, và cả hai đều giúp giảm đáng kể mức độ sử dụng CPU. Ngay cả khi chạy ở 4K với DLAA trên RTX 5090, việc sử dụng DLSS Frame Generation là cách duy nhất để đẩy hiệu suất lên mức ba chữ số, bởi vì việc giảm cài đặt đồ họa hoặc bật DLSS Super Resolution chỉ khiến CPU bottleneck trở nên nghiêm trọng hơn.
Vấn đề VRAM và GPU 8GB
Khi bật tính năng Frame Generation, game tiêu tốn thêm khoảng 500MB VRAM. Đây là một vấn đề đối với các card đồ họa 8GB VRAM (như RTX 4060) vốn đã gần như bão hòa bởi game. Để có thể chơi được với mức VRAM thấp hơn yêu cầu, người chơi phải giảm cài đặt đồ họa xuống Low và đặt texture pool ở mức tối thiểu, và đó là chưa kể đến lượng VRAM phụ trội khi bật frame generation.
So sánh hiệu năng và mức tiêu thụ VRAM khi bật/tắt Frame Generation trong Doom The Dark Ages trên RTX 4060
Tin xấu là bạn sẽ cần phải cân bằng cẩn thận các cài đặt của Doom: The Dark Ages nếu đang sử dụng card đồ họa 8GB. Tin tốt là trò chơi vẫn có thể chạy trên card đồ họa 8GB. Không giống như Indiana Jones and the Great Circle, nơi nhu cầu texture streaming có thể làm sập các GPU 8GB ở cài đặt đồ họa cao hơn, Doom: The Dark Ages vẫn mang lại trải nghiệm hoàn toàn có thể chơi được ở Ultra Nightmare với RTX 4060, dù đây có thể không phải là trải nghiệm lý tưởng nhất nhưng cũng không hoàn toàn “sụp đổ”.
Doom: The Dark Ages thực sự là một trải nghiệm game thế hệ mới và có thể đòi hỏi khá nhiều về phần cứng của bạn. Tuy nhiên, xét đến mức độ phức tạp và những gì đang diễn ra trong trò chơi này, nó là một kỳ tích công nghệ. id Software luôn nổi tiếng trong việc thúc đẩy ranh giới kỹ thuật tiến lên, và The Dark Ages đã làm được điều đó. Đây là một tựa game tràn ngập công nghệ mà những người đam mê như chúng ta có thể “geek out” (phấn khích) nhưng không bao giờ làm ảnh hưởng đến trải nghiệm chơi game mượt mà.
Bạn nghĩ sao về công nghệ id Tech 8 và Doom: The Dark Ages? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về khả năng tối ưu phần cứng cũng như những điểm mạnh, điểm yếu của engine đồ họa này trong phần bình luận bên dưới nhé!
