Không có gì tồi tệ hơn việc đang đắm chìm vào thế giới game đầy kịch tính, bỗng nhiên màn hình đóng băng, game crash đột ngột hoặc thậm chí là toàn bộ máy tính khởi động lại. Chắc hẳn nhiều game thủ từng trải qua cảm giác thất vọng khi vừa chi tiền mua một tựa game mới toanh, nhưng chỉ vài phút sau khi khởi chạy đã gặp sự cố. Đôi khi, bạn không gặp crash cho đến khi card đồ họa phải xử lý những cảnh game đòi hỏi đồ họa cao, như trong môi trường thế giới mở rộng lớn hay những trận đấu súng căng thẳng trong các game bắn súng cạnh tranh.
Thông thường, chúng ta hay vội vàng kết luận rằng những lỗi này là do game tối ưu kém hoặc vấn đề về driver card đồ họa. Nhưng trên thực tế, nhiều vụ crash giữa chừng lại bắt nguồn từ những vấn đề ít rõ ràng hơn, và chúng rất khó chẩn đoán ngay cả khi bạn đã theo dõi phần cứng bằng các công cụ như MSI Afterburner. Với kinh nghiệm nhiều năm trong việc xử lý vô số lỗi crash, đứng máy và màn hình xanh chết chóc (BSOD) khi chơi game, tôi đã tổng hợp được một số thủ phạm mà nhiều người thường bỏ qua.
3 Nguyên Nhân Gây Crash Game PC Mà Game Thủ Thường Bỏ Qua
1. Thiếu VRAM – Nút Thắt Cổ Chai Ngầm Cho Card Đồ Họa Của Bạn
Ngày nay, nhiều game thủ vẫn nghĩ rằng card đồ họa với 8GB VRAM là đủ để chơi game mà không gặp vấn đề gì. Mặc dù điều đó đúng vài năm trước, nhưng 8GB VRAM không còn đủ cho trải nghiệm PC gaming vào năm 2025, đặc biệt nếu bạn chơi game ở độ phân giải cao hơn 1080p. Với việc ngày càng nhiều game hiện đại hỗ trợ công nghệ Ray Tracing, một số card đồ họa tầm trung vẫn bị giới hạn bởi dung lượng VRAM của chúng. Một số game có thể hiển thị lỗi “out of memory” để bạn biết rằng VRAM của GPU là thủ phạm, nhưng không phải tất cả các game đều đưa ra thông báo rõ ràng sau khi crash.
Hãy lấy ví dụ về Nvidia RTX 4060 Ti. Mặc dù đây là một card đồ họa tầm trung hiện đại, nhưng một số tựa game như Indiana Jones and the Great Circle và Assassin’s Creed Shadows vẫn có thể crash do VRAM không đủ, đặc biệt khi bạn bật Ray Tracing hoặc chơi ở cài đặt ultra ở độ phân giải 1440p trở lên. Đó là lý do tại sao tôi đặc biệt khuyên bạn nên chọn một card đồ họa có ít nhất 12GB VRAM, trừ khi bạn chỉ chơi game ở 1080p mà không bật Ray Tracing. Đúng là 8GB VRAM từng là tiêu chuẩn vàng chỉ vài năm trước, nhưng các tựa game hiện tại ngày càng nặng về tài nguyên đồ họa hơn khi các console hiện đại như PS5 và Xbox Series X đã thu hẹp khoảng cách hiệu năng với PC.
2. Cáp Nguồn PSU Lỗi – Thủ Phạm Thầm Lặng Đằng Sau Màn Hình Xanh
Đây là một vấn đề mà tôi mới gặp phải gần đây, và phải mất gần một tuần khắc phục sự cố mới tìm ra thủ phạm. Tôi rất háo hức được chơi Assassin’s Creed Shadows khi game ra mắt vào tháng 3 năm 2025, nhưng chỉ sau một giờ chơi game, tôi đã gặp lỗi màn hình xanh chết chóc (BSOD) với mã dừng “Critical Process Died”. Ban đầu, tôi nghĩ đó là lỗi driver ngẫu nhiên, nên tôi đã cập nhật driver GPU và khởi động lại game, nhưng lại gặp crash ngay ở màn hình tải. Tôi tìm kiếm trên các diễn đàn Reddit để xem có ai khác cũng gặp phải vấn đề tương tự với Assassin’s Creed Shadows không, nhưng không tìm thấy thông tin hữu ích nào.
Sau đó, tôi đã tắt XMP trên RAM, tháo bớt hai trong số bốn thanh RAM và thử chạy game với 32GB RAM thay vì 64GB, nhưng vẫn không ngăn được BSOD. Vì vậy, tôi quyết định xem mình có gặp lỗi này ở các game khác không. Cả Cyberpunk 2077 và Battlefield 2042 đều crash vài phút sau khi khởi chạy, nhưng tôi không thể tái tạo lỗi này trong Valorant. Vì tôi chỉ gặp lỗi này ở các game nặng về GPU, tôi có cảm giác rằng nó liên quan đến vấn đề điện năng. Vì vậy, tôi đã tháo cáp nối dài ATX 24-pin bên thứ ba mà tôi mua từ CableMod và kết nối trực tiếp cáp PSU với bo mạch chủ của mình.
Tôi không tự tin rằng điều này sẽ giải quyết vấn đề, nhưng thật ngạc nhiên, tôi đã không gặp lỗi BSOD nào kể từ đó. Vì vậy, nếu bạn giống tôi và đang sử dụng cáp PSU bên thứ ba hoặc cáp nối dài, hãy thử sử dụng cáp đi kèm với PSU của bạn nếu các giải pháp phần mềm không hiệu quả.
Màn hình xanh chết chóc (BSOD) trên laptop Windows 11 khi game PC bị crash
3. RAM Không Ổn Định – Khi XMP/EXPO “Lật Kèo” Hiệu Suất
Tôi luôn khuyên bạn nên bật Intel XMP hoặc AMD EXPO để đạt được hiệu suất tốt nhất có thể từ RAM của mình. Tuy nhiên, hồ sơ ép xung XMP/EXPO của RAM có thể không ổn định như nhà sản xuất quảng cáo. Các hồ sơ này đặt tốc độ và thời gian của RAM theo các giá trị đã được nhà sản xuất thử nghiệm, nhưng bạn cần hiểu rằng mỗi cặp bo mạch chủ và CPU hơi khác nhau. Ngay cả những khác biệt nhỏ về chất lượng silicon hoặc cài đặt BIOS cũng có thể dẫn đến sự không ổn định tinh tế, mà có thể chỉ biểu hiện rõ ràng khi chơi game.
Nếu bạn xác định rằng RAM là thủ phạm sau khi kiểm tra bằng MemTest, tôi khuyên bạn nên giảm tốc độ RAM từ cài đặt XMP hoặc EXPO được quảng cáo để xem liệu bạn còn gặp lỗi BSOD hoặc crash nữa không. Ví dụ, nếu bạn có DDR4 được đánh giá chạy ở 3600MHz, hãy thử chạy nó ở 3200MHz. Ngoài ra, bạn có thể tự kiểm tra và tinh chỉnh điện áp RAM hoặc nới lỏng nhẹ một số timing từ các thiết lập XMP mặc định để cải thiện độ ổn định dưới các tác vụ nặng như chơi game.
Đừng Bỏ Qua Những Thủ Phạm Bất Ngờ Này Khi Game PC Bị Crash
Khắc phục sự cố crash game có thể trở nên ít đau đầu hơn rất nhiều khi bạn không còn bỏ qua những vấn đề phần cứng tiềm ẩn có thể gây ra chúng. Chúng ta thường nhanh chóng đổ lỗi cho các nhà phát triển vì không tối ưu game đúng cách hoặc kết luận rằng một vụ crash giữa game là do driver GPU. Mặc dù điều đó chắc chắn có thể xảy ra, bạn nên dành thời gian để đảm bảo PC của mình không có bất kỳ vấn đề phần cứng tiềm ẩn nào có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của nó dưới các tác vụ nặng. May mắn thay, tôi đã học được điều này theo cách khó khăn khi phải mất cả tuần để khắc phục vô số vụ crash BSOD mà tôi gặp phải khi chơi Assassin’s Creed Shadows.
Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn về những lỗi crash game PC ít ngờ tới mà bạn từng gặp phải trong phần bình luận bên dưới!