Trong thế giới home lab hiện đại, Proxmox dường chí là cái tên được nhắc đến nhiều nhất. Tuy nhiên, mọi thứ đã từng rất khác trong quá khứ, khi mà VMware ESXi được xem là nền tảng ảo hóa hàng đầu trong cộng đồng máy chủ cá nhân suốt nhiều năm. Đáng tiếc, thời kỳ hoàng kim của ESXi đã bị gián đoạn khi Broadcom quyết định loại bỏ phiên bản miễn phí của hypervisor này vào năm ngoái. Bất ngờ thay, vào tháng 4 năm 2025, Broadcom lại khôi phục giấy phép miễn phí của ESXi.
Với tư cách là một người chưa từng trải nghiệm ESXi trong thời kỳ đỉnh cao của nó, tôi vô cùng tò mò muốn tìm hiểu lý do tại sao nền tảng này lại được ca ngợi đến vậy. Ngay trong ngày phiên bản miễn phí quay trở lại, tôi đã tải xuống trình cài đặt VMware vSphere Hypervisor (ESXi). Nhưng sau nhiều ngày sử dụng nền tảng ảo hóa này, tôi phải thừa nhận rằng nó mang lại sự thất vọng lớn, đặc biệt là với hai lý do chính. Bài viết này sẽ chia sẻ chi tiết về trải nghiệm thực tế của tôi, giúp bạn đọc có cái nhìn khách quan về việc liệu ESXi miễn phí có còn phù hợp cho nhu cầu home lab hiện tại.
Hỗ trợ Card Mạng (NIC) thảm họa
Khó khăn khi tìm card mạng giá cả phải chăng tương thích với ESXi
Các hệ điều hành chuyên dùng cho máy chủ (server OS) nổi tiếng với yêu cầu hệ thống cao và khả năng tương thích phần cứng hạn chế. Tuy nhiên, ESXi còn đưa vấn đề này lên một tầm cao mới với khả năng hỗ trợ kém cỏi cho các bộ điều khiển Ethernet, không chỉ riêng các NIC cấp độ người tiêu dùng. Trừ khi hệ thống của bạn được trang bị các bộ điều khiển Ethernet cụ thể từ Intel, nếu không trải nghiệm của bạn có thể sẽ tệ như tôi.
Thiết bị đầu tiên tôi sử dụng để cài đặt hypervisor này là một bo mạch chủ ASRock B550 Phantom Gaming. Đây là một bo mạch chủ AM4 thuộc phân khúc phổ thông. Trước đây, tôi đã chạy Proxmox, XCP-ng và SmartOS (dựa trên Unix) trên chiếc PC này mà không gặp bất kỳ vấn đề tương thích nào. Đáng tiếc, trình hướng dẫn cài đặt ESXi đã không thể phát hiện card mạng tích hợp (NIC), và thay vào đó hiển thị lỗi “No network adapters” (Không tìm thấy bộ điều hợp mạng) ngay giữa quá trình thiết lập.
Màn hình lỗi "Không tìm thấy bộ điều hợp mạng" trong quá trình cài đặt ESXi
Tiếp theo, tôi đã thử cắm hai card Ethernet TP-Link 10 Gigabit TX-401 và lặp lại quá trình cài đặt. Nhưng không may, ESXi cũng không tương thích với các NIC này. Chuyển sang sử dụng bộ chuyển đổi USB-to-Ethernet cũng cho kết quả tương tự, vì vậy đã đến lúc tôi phải thử các hệ thống khác trong home lab của mình.
Một người dùng đang cầm card mạng TP-Link 10 Gigabit TX-401
Thiết bị thứ hai được đưa vào thử nghiệm ESXi là NAS TerraMaster F8 SSD Plus. Sau khi tắt tùy chọn khởi động vào TOS của TerraMaster trong BIOS, tôi đã đến màn hình cài đặt ESXi. Nhưng hy vọng chạy nền tảng ảo hóa trên một NAS dựng sẵn đã tan biến khi ESXi từ chối hoạt động với bộ điều hợp Ethernet trên F8 SSD Plus. Vì vậy, tôi quyết định thử người anh em lớn hơn, cồng kềnh hơn của nó, chiếc F4-424 Max, mặc dù kết quả cũng không khác biệt.
Cuối cùng, tôi chuyển sự chú ý sang máy trạm Proxmox chạy CPU Xeon của mình. Vì hệ thống này được thiết kế cho các bản phân phối máy chủ, tôi nghĩ ESXi sẽ phát hiện card mạng trên bo mạch chủ dual-CPU. Đáng buồn thay, ESXi vẫn tiếp tục hiển thị lỗi tương tự, mặc dù tôi vẫn còn một “con át chủ bài” cuối cùng.
Thiết bị máy tính bo mạch đơn (SBC) ZimaBoard 2 của tôi sử dụng bộ điều khiển Ethernet dựa trên Intel. Vì không còn gì để mất ngoài 30 phút nữa, tôi nghĩ mình có thể thử một nỗ lực cuối cùng để cài đặt hypervisor này. Sau khi lặp lại quy trình tương tự lần thứ n, cuối cùng tôi đã thoát khỏi lỗi “No network adapters” và nhanh chóng thực hiện các bước còn lại để thiết lập ESXi trước khi vận may của tôi lại quay lưng.
Giao diện người dùng khá trực quan
Đây là điểm sáng duy nhất của hypervisor này
Với máy chủ ESXi cuối cùng đã hoạt động, đã đến lúc tìm hiểu giao diện người dùng (UI) của nó. Công bằng mà nói, ESXi sở hữu một giao diện đẹp mắt và chuyên nghiệp, thực sự phù hợp với một hệ điều hành được sử dụng bởi các trung tâm dữ liệu và doanh nghiệp. Mặc dù tôi cực kỳ yêu thích Proxmox, nhưng UI của ESXi ít lộn xộn hơn so với đối thủ của nó, và bạn không cần phải duyệt qua một loạt menu chỉ để tải lên các tệp ISO.
Việc triển khai máy ảo cũng đơn giản không kém, và điều tương tự cũng đúng khi chỉnh sửa cài đặt lưu trữ và mạng. ESXi cũng cung cấp tùy chọn thêm đĩa VMware Tools vào các máy ảo khách, từ đó nâng cao hiệu suất của chúng và cung cấp cho bạn một số tính năng chất lượng cuộc sống (QoL) bổ sung. Đáng tiếc, đó là tất cả những ưu điểm, bởi vì phiên bản miễn phí của ESXi bị “cắt xén” quá mức – đến mức nó không thể sánh kịp với chức năng bổ sung được tích hợp trong hầu hết các nền tảng ảo hóa mã nguồn mở (FOSS).
Các tính năng bị khóa trả phí khiến nó trở nên tồi tệ cho Home Lab
Giới hạn 8 lõi CPU cho mỗi máy ảo
Mặc dù phần cứng cấp độ người tiêu dùng có số lượng lõi hạn chế, nhưng các giàn máy chủ thường được trang bị thêm nhiều lõi và luồng. Đó là chưa kể đến các hệ thống dual-CPU có số lượng lõi và luồng gấp đôi.
Tuy nhiên, bản miễn phí của ESXi có giới hạn cứng là tám lõi CPU cho mỗi máy ảo. Đừng hiểu lầm, bạn hoàn toàn có thể sử dụng tất cả các lõi CPU trong nền tảng ESXi của mình; chỉ là bạn không thể gán quá tám lõi cho từng máy ảo. Mặc dù 2-4 lõi có thể đủ cho các máy ảo Linux nhẹ, nhưng bạn sẽ cần tất cả sức mạnh xử lý để triển khai Windows, macOS hoặc thậm chí các nền tảng ảo hóa khác trên máy trạm của mình. Vì vậy, nếu bạn đang có kế hoạch tạo một máy Hackintosh 16 lõi bằng ESXi, bạn sẽ phải mua một bản ESXi trả phí.
Giao diện điều khiển ESXi đang chạy bên trong một máy ảo Proxmox
Không hỗ trợ thiết lập High-Availability (HA)
Như thể các vấn đề về phần cứng và giới hạn lõi CPU tối đa cho mỗi máy ảo chưa đủ tệ, mô hình miễn phí của ESXi không đi kèm với các tính năng cluster (nhóm máy chủ). Đây là một điểm trừ lớn đối với các thiết lập home lab nâng cao, đặc biệt khi xét đến việc Proxmox, XCP-ng, Harvester và các nền tảng khác đều có sẵn tính năng này.
Chắc chắn, một người dùng home lab thông thường có thể không thấy nhiều tiện ích khi chạy nhiều phiên bản ESXi. Nhưng nếu bạn đang tìm kiếm các giải pháp High-Availability hoặc muốn tìm hiểu về live migration và các chủ đề DevOps khác, bạn sẽ thất vọng nặng nề với ESXi.
Tùy chọn thêm Datacenter trong giao diện quản lý ESXi
Vấn đề tranh cãi về giấy phép miễn phí
Trước khi kết thúc bài viết này với kết luận rằng ESXi không còn là “ngôi sao sáng” như trước đây, tôi sẽ đề cập đến một vấn đề lớn. Bạn còn nhớ cách Broadcom đã rút giấy phép miễn phí một cách đột ngột chứ? Một động thái chống người tiêu dùng ở mức độ đó đủ để khiến ngay cả những người đam mê công nghệ như tôi cũng phải ngần ngại khi dựa vào ESXi. Và ai có thể đảm bảo rằng Broadcom sẽ không lặp lại hành động đó trong tương lai?
Tab "Packages" hiển thị các gói cài đặt trong giao diện ESXi
Đối với những người đang tìm cách xây dựng một home lab chuyên dụng với phiên bản miễn phí của công cụ này, tôi sẽ khuyên dùng hầu hết mọi bản phân phối, nền tảng hoặc hệ điều hành khác thay vì ESXi. Tất nhiên, ESXi vẫn là một thế lực mạnh mẽ trong thế giới chuyên nghiệp. Nếu bạn là một người đam mê DevOps hoặc tìm kiếm một sự nghiệp trong lĩnh vực quản trị hệ thống, việc làm quen với ESXi là một ý tưởng tốt. Tôi gợi ý sử dụng ảo hóa lồng (nested virtualization) để triển khai một máy ảo ESXi bên trong Proxmox, đây trớ trêu thay lại là cách dễ dàng nhất để tìm hiểu về hypervisor này. Nhưng đó là một câu chuyện dành cho lần khác…
