Nếu bạn đang lên kế hoạch xây dựng một chiếc PC mới vào năm 2025, việc lựa chọn RAM DDR5 chắc chắn là điều không cần bàn cãi. Thế hệ RAM này hứa hẹn tốc độ cao hơn đáng kể và hiệu quả năng lượng tốt hơn so với các mô-đun DDR4. Tuy nhiên, nếu bạn đã sở hữu bộ nhớ DDR4 hiện tại, việc nâng cấp lên DDR5 lại không mấy hợp lý, cả về mặt tài chính lẫn thực tế. Đơn giản vì việc nâng cấp RAM DDR5 không chỉ đơn thuần là mua những thanh RAM mới về lắp vào. Nếu làm vậy, bạn sẽ nhanh chóng nhận ra mình đã lãng phí tiền bạc khi cố gắng cài đặt chúng lên bo mạch chủ hiện có.
Không thể phủ nhận rằng RAM DDR5 chính là tương lai của bộ nhớ máy tính. Nhưng quyết định nâng cấp lên thế hệ RAM này đòi hỏi nhiều cân nhắc hơn là chỉ đơn thuần chạy theo những phần cứng PC tiên tiến nhất. Nâng cấp RAM một cách vội vã có thể dẫn đến hiệu suất thực tế không như mong đợi, đặc biệt trong bối cảnh những hạn chế về phần cứng hiện tại và động thái của thị trường. Mặc dù các mô-đun RAM DDR5 đã không còn quá đắt đỏ như thời điểm ra mắt vào cuối năm 2021, nhưng chúng ta vẫn có những lý do để “tạm dừng” ý định nâng cấp RAM DDR5 trong tương lai gần.
Thanh RAM G.Skill Trident Z5 RGB DDR5-7200 đang hoạt động trên mainboard, minh họa chi phí nâng cấp RAM DDR5
4 lý do chính khiến việc nâng cấp DDR5 RAM chưa phải là lựa chọn tối ưu
1. Chi phí RAM DDR5 vẫn còn đắt đỏ
Mặc dù các mô-đun RAM DDR5 đã trở nên phải chăng hơn kể từ khi ra mắt, chúng vẫn đắt hơn đáng kể so với các sản phẩm DDR4 tương đương. Ví dụ, bạn có thể dễ dàng tìm mua một bộ RAM DDR4 32GB tốc độ 3600 MT/s với giá khoảng 1.5 – 1.8 triệu đồng. Tuy nhiên, để sở hữu một bộ RAM DDR5 32GB tốc độ 6000 MT/s chất lượng tốt, bạn sẽ phải chi khoảng 2.2 – 2.8 triệu đồng. Đó là mức tăng giá lên tới 50% hoặc hơn cho những cải thiện hiệu suất mà bạn có thể khó nhận ra trong các tác vụ thực tế, dù bạn là game thủ, người sáng tạo nội dung hay người dùng văn phòng thông thường.
Với mức giá này, chúng ta đang phải trả một khoản phí “cao cấp” để trở thành những người dùng tiên phong trải nghiệm phần cứng PC thế hệ mới. Nếu bạn đang có ý định xây dựng một dàn PC hoàn toàn mới, việc chấp nhận mức giá cao hơn là điều hợp lý, bởi các CPU thế hệ mới nhất từ Intel và AMD hầu hết đều chỉ hỗ trợ bộ nhớ DDR5, nên bạn không có nhiều lựa chọn. Nhưng miễn là bộ RAM DDR4 hiện tại vẫn đáp ứng đủ nhu cầu, chúng ta chưa cần vội vàng tham gia vào làn sóng DDR5. Hơn nữa, ngoài chi phí RAM, bạn sẽ phải chi thêm nhiều tiền hơn cho các linh kiện PC khác để hỗ trợ DDR5, điều mà chúng ta sẽ thảo luận tiếp theo.
2. Yêu cầu nâng cấp toàn bộ hệ thống: Mainboard và CPU mới
Nếu vấn đề chỉ nằm ở giá RAM, việc chi thêm khoảng 700.000 – 1.000.000 đồng cho một cặp RAM DDR5 có lẽ không phải là vấn đề quá lớn. Nhưng thật không may, RAM DDR5 không tương thích ngược với các bo mạch chủ DDR4. Điều này có nghĩa là bạn không thể đơn giản tháo RAM DDR4 cũ và lắp RAM DDR5 mới vào. Hiện tại, nếu bạn đang dùng một bo mạch chủ AMD X570 (nền tảng AM4) hoặc Intel Z490/Z590 (nền tảng LGA1200), bạn sẽ cần nâng cấp lên nền tảng AM5 (cho AMD) hoặc LGA1700/LGA1851 mới nhất (cho Intel) để có thể sử dụng RAM DDR5.
Cận cảnh khe cắm RAM DIMM trên mainboard MSI MPG X870E Carbon WiFi, cho thấy yêu cầu mainboard DDR5 mới
Đây chính là lý do chính khiến việc nâng cấp lên RAM DDR5 là không nên, trừ khi bạn đang xây dựng một dàn PC hoàn toàn mới. Chi phí cho một bo mạch chủ và CPU tương thích DDR5 mới có thể dễ dàng vượt quá 12 – 15 triệu đồng, một khoản chi phí mà không phải ai cũng sẵn sàng bỏ ra. Thay vào đó, việc chờ đợi một bản nâng cấp CPU thực sự đáng giá hơn sẽ mang lại hiệu suất tốt nhất cho số tiền bỏ ra. Hơn nữa, những bộ RAM DDR5 nhanh hơn và ổn định hơn đang dần xuất hiện trên thị trường, vì vậy, việc chờ đợi thêm một thời gian dường như là một quyết định khôn ngoan ở thời điểm hiện tại.
3. Hiệu suất thực tế tăng không đáng kể trong hầu hết các tác vụ
Trên lý thuyết, RAM DDR5 chắc chắn mang lại những cải thiện đáng kể về băng thông so với DDR4, với tốc độ xung nhịp được nâng cao và thông lượng bộ nhớ lớn hơn. Tuy nhiên, những cải tiến này vẫn chưa thực sự thể hiện rõ ràng trong các ứng dụng thực tế. Trong các kịch bản sử dụng hàng ngày, như chơi game, làm việc văn phòng hay các tác vụ năng suất, sự cải thiện hiệu suất chỉ ở mức nhỏ nhất. Trừ khi bạn thường xuyên chạy các bài kiểm tra tổng hợp hoặc các ứng dụng ngốn nhiều bộ nhớ chuyên biệt, RAM DDR5 sẽ không thực sự gây ấn tượng với bạn về mặt hiệu năng.
Trò chơi Biomutant hiển thị trên màn hình gaming OLED, minh họa hiệu suất DDR5 trong game
Đúng là có một số trường hợp bộ nhớ DDR5 tốc độ cao có thể mang lại lợi ích cho game thủ. Ví dụ, nếu bạn chơi các tựa game eSports ở tốc độ khung hình rất cao trên màn hình 1080p, RAM DDR5 có thể cải thiện FPS khoảng 5-10%, điều này có thể rất quan trọng đối với những người dùng màn hình tần số quét cao. Tuy nhiên, nếu bạn chơi game trên màn hình 4K, bộ nhớ DDR4 sẽ không phải là yếu tố gây nghẽn cổ chai cho hiệu suất PC của bạn. Nếu bạn chủ yếu chơi game trên màn hình 1440p hoặc màn hình siêu rộng, việc kiên nhẫn chờ đợi sẽ tốt hơn là bỏ ra hàng chục triệu đồng cho một bo mạch chủ, CPU và RAM mới chỉ để đổi lấy những cải thiện FPS không đáng kể.
4. DDR4 vẫn rất tốt và DDR5 chưa hoàn toàn trưởng thành
Mặc dù đã ra mắt vào năm 2021, bộ nhớ DDR5 vẫn chưa hoàn toàn trưởng thành như DDR4. Các nhà sản xuất vẫn đang trong quá trình tinh chỉnh quy trình, cải thiện tốc độ, hiệu quả và kiểm soát chất lượng để tối đa hóa tiềm năng của DDR5. Bạn có thể đã nghe về một số vấn đề mà những người dùng tiên phong của DDR5 phải đối mặt, như hiệu suất ép xung không nhất quán, sự khác biệt về chất lượng giữa các thương hiệu và cải thiện độ trễ chưa thực sự ấn tượng. Đó là lý do vì sao chúng ta nên chờ thêm một hoặc hai năm nữa để công nghệ này chín muồi hơn, và khi đó sẽ có những bộ RAM nhanh hơn, ổn định hơn để lựa chọn.
Hai thanh RAM G.Skill Ripjaws DDR4 màu đỏ đặt trên bàn, thể hiện sự ổn định và giá trị của RAM DDR4
Xem xét chi phí xây dựng một dàn PC mới hiện nay, DDR4 vẫn sẽ là lựa chọn ưu tiên của những người tiêu dùng có ngân sách hạn chế. Vì DDR4 đã hoàn toàn trưởng thành, bạn sẽ không phải lo lắng về sự ổn định khi kích hoạt AMD EXPO hoặc Intel XMP để ép xung RAM. Với mức giá phải chăng và độ tin cậy đã được kiểm chứng, việc tiếp tục sử dụng DDR4 dường như là lựa chọn hợp lý cho bất kỳ ai ưu tiên giá trị, dễ sử dụng và sự ổn định lâu dài hơn là chạy theo những công nghệ mới nhất.
Khó để biện minh cho việc nâng cấp lên DDR5 vào lúc này
RAM DDR5 có thể đại diện cho tương lai của bộ nhớ máy tính dành cho cả những người đam mê PC lẫn người dùng phổ thông. Tuy nhiên, việc vội vàng nâng cấp quá sớm có thể gây tốn kém, bởi những cải thiện hiệu suất trong các kịch bản thực tế còn khá khiêm tốn. Thêm vào đó, thế hệ RAM này có thể chưa ổn định bằng bộ RAM DDR4 đáng tin cậy của bạn với các cấu hình ép xung đã được chứng minh, vì vậy, việc vội vàng nâng cấp là không cần thiết. Trở thành người dùng tiên phong không phải lúc nào cũng là một ý tưởng hay, đặc biệt khi nhiều người đã gặp phải các vấn đề về độ ổn định.
Việc bỏ qua RAM DDR5 ở thời điểm hiện tại không phải là một sự bảo thủ, mà là một quyết định thông minh để đảm bảo bạn nhận được giá trị tốt nhất cho số tiền mình bỏ ra. Khi bạn thực sự quyết định nâng cấp, chắc chắn sẽ có rất nhiều bộ RAM DDR5 nhanh hơn, với độ trễ thấp hơn để lựa chọn, và hy vọng rằng giá cả cũng sẽ giảm xuống vào thời điểm đó.
