Trong thời đại số hóa hiện nay, việc sở hữu vô số tài khoản trực tuyến – từ mua sắm, mạng xã hội, đến ngân hàng và công việc – đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống. Tuy nhiên, đi kèm với sự tiện lợi này là những rủi ro tiềm ẩn về an ninh mạng, đặc biệt nếu bạn vẫn đang sử dụng những mật khẩu dễ đoán hoặc bỏ qua các lớp bảo mật quan trọng. Nhân Ngày Mật khẩu Thế giới, dancongnghe.net sẽ chia sẻ những chiến lược đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả để bảo vệ tài khoản online và dữ liệu cá nhân của bạn khỏi những ánh mắt tò mò, khẳng định vị thế dẫn đầu trong việc đảm bảo an toàn trực tuyến.
6. Cân nhắc sử dụng VPN (Virtual Private Network)
Tăng cường bảo mật tối đa và quyền riêng tư
Việc sử dụng Mạng Riêng Ảo (VPN) là một trong những cách hiệu quả nhất để duy trì quyền truy cập an toàn vào thế giới bên ngoài. Cho dù bạn đang kiểm tra email, duyệt web, xem video trên YouTube hay phát trực tuyến từ các quốc gia khác, VPN sẽ mã hóa toàn bộ dữ liệu của bạn, đảm bảo không ai có thể theo dõi những gì bạn đang làm. Khi kết hợp với HTTPS và chứng nhận SSL, dữ liệu của bạn sẽ được mã hóa hai lần, giúp củng cố khả năng phòng thủ trước các bên độc hại. Điều này đặc biệt quan trọng vì không phải mọi hoạt động trực tuyến đều được mã hóa nếu không có VPN, bao gồm các truy vấn DNS hoặc bắt tay bảo mật.
VPN cũng rất hữu ích để vượt qua các rào cản địa lý, cho phép bạn truy cập nội dung mà lẽ ra không khả dụng. Bạn thường có thể chọn máy chủ muốn sử dụng với nhà cung cấp VPN của mình, điều này mang lại lợi ích khi bạn muốn xuất hiện như thể đang ở một khu vực khác. VPN nên được coi là một công cụ bắt buộc đối với bất kỳ ai kết nối với các máy chủ bên ngoài. Nhiều bộ định tuyến (router) thậm chí còn cho phép bạn kết nối với nhà cung cấp VPN, bảo vệ tất cả các thiết bị được kết nối với mạng, giúp bạn tiết kiệm thời gian không cần cài đặt phần mềm trên từng thiết bị.
5. Luôn cập nhật phần mềm và thiết bị
Bảo vệ khỏi các lỗ hổng bảo mật
Việc chạy phần mềm hoặc chương trình cơ sở (firmware) lỗi thời có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng cho thiết bị của bạn và toàn bộ mạng cục bộ (LAN). Nếu một thiết bị duy nhất bị nhiễm virus, nó có thể dễ dàng lây lan sang các hệ thống khác trong mạng, dẫn đến việc một hoặc nhiều tài khoản của bạn bị xâm nhập. Cập nhật phần mềm rất dễ thực hiện và quá trình này nên được tiến hành thường xuyên, ngay cả khi hệ điều hành được cấu hình để tự động xử lý. Luôn đáng để kiểm tra thủ công, phòng trường hợp cần thiết.
Nếu bạn đang quản lý và chạy bất kỳ phần mềm chống virus hoặc bảo mật nào, chúng cũng nên được cập nhật với các định nghĩa mới nhất. Đừng quên cập nhật firmware cho thiết bị của bạn! Ngay cả UEFI/BIOS của bo mạch chủ cũng có thể được vá để giúp chống lại các lỗ hổng bảo mật.
4. Xác thực hai yếu tố (2FA) – Lớp giáp bảo vệ không thể thiếu
Kích hoạt 2FA ở mọi nơi có thể
Cài đặt xác thực hai yếu tố (2FA) cho Apple ID trên iPhone.
Có thể bạn đã từng sử dụng một hình thức xác thực hai yếu tố (2FA) nào đó khi đăng nhập vào một tài khoản hoặc dịch vụ. Nó thường xuất hiện dưới dạng một chuỗi số, được tạo bởi một ứng dụng hoặc gửi đến bạn qua email hoặc SMS. Sử dụng một ứng dụng để tạo mã 2FA an toàn hơn SMS và email, cho phép bạn đăng nhập vào tài khoản của mình một cách nhanh chóng (và an toàn) cùng với mật khẩu. Mặc dù mất thêm vài giây so với chỉ sử dụng mật khẩu, nhưng điều này cung cấp thêm một lớp bảo mật mạnh mẽ, và hầu hết các ứng dụng tạo mã 2FA đều cho phép sao chép và dán.
Với 2FA được bật trên một tài khoản, quyền truy cập sẽ chỉ được cấp nếu bạn có mật khẩu, địa chỉ email và ứng dụng 2FA trong tay, điều này khiến việc bất kỳ ai giành quyền kiểm soát trở nên khó khăn hơn đáng kể. Ngay cả khi mật khẩu của bạn bị đánh cắp hoặc đoán được, họ sẽ cần yếu tố thứ hai để đăng nhập. 2FA cũng có thể bảo vệ bạn khỏi lừa đảo (phishing) và giảm thiểu rủi ro đánh cắp danh tính. Mặc dù 2FA không bắt buộc với mọi dịch vụ hoặc trang web, dancongnghe.net khuyên bạn nên bật nó bất cứ khi nào có thể để tăng cường sự yên tâm.
3. Trình quản lý mật khẩu – Giải pháp tối ưu
Đơn giản nhưng hiệu quả bất ngờ
Sử dụng trình quản lý mật khẩu là điều bắt buộc vào năm 2025. Những công cụ mạnh mẽ này cho phép bạn sử dụng một mật khẩu chính (master password) duy nhất dễ nhớ để bảo vệ tất cả các tài khoản của mình. Có rất nhiều tùy chọn có sẵn, và miễn là không có thông tin nào được lưu trữ ở phía máy chủ, bạn có thể tận hưởng một kho lưu trữ được mã hóa thực sự mà chỉ bạn mới có thể truy cập bằng mật khẩu chính xác. Lợi ích chính của bất kỳ trình quản lý mật khẩu nào là khả năng lưu trữ thông tin đăng nhập, cho phép bạn sử dụng các mật khẩu ngẫu nhiên (và an toàn hơn nhiều) cho tất cả các tài khoản khác. Nhưng chúng còn hơn thế nữa. Dưới đây là một số lợi ích khác:
- Tạo mật khẩu an toàn và ngẫu nhiên.
- Khả năng tự động điền các trường đăng nhập.
- Bảo vệ chống lừa đảo (phishing).
- Kiểm tra mật khẩu và email bị rò rỉ.
- Đồng bộ hóa trên các thiết bị.
Nếu bạn không muốn dựa vào một công ty để lưu trữ tất cả mật khẩu của mình, một số tùy chọn thậm chí cho phép bạn tự lưu trữ kho mật khẩu tại nhà. Bitwarden là một trong những trình quản lý mật khẩu như vậy, với Vaultwarden là một tùy chọn do cộng đồng phát triển để tự lưu trữ Bitwarden từ máy tính bảng đơn (SBC), bộ lưu trữ gắn mạng (NAS) hoặc một số thiết bị khác thông qua Docker containers. Trình quản lý mật khẩu là một công cụ vô giá và có thể được coi là “con dao quân đội Thụy Sĩ” trong các chiến lược bảo mật. Tuyệt đối không bao giờ cố gắng sử dụng các mật khẩu dễ nhớ cho bất kỳ tài khoản trực tuyến nào bạn quản lý.
2. Nâng cao cảnh giác khi trực tuyến
Nhận diện và tránh xa lừa đảo (Phishing)
Đừng mở các liên kết email từ người gửi không xác minh. Xóa bất kỳ tin nhắn SMS đáng ngờ nào bạn nhận được và không bao giờ cung cấp bất kỳ chi tiết nào cho bất kỳ ai nếu không có bằng chứng họ là người mà họ nói. Nếu bạn không chắc chắn về một điều gì đó, chẳng hạn như một email từ cái có vẻ là ngân hàng của bạn, hãy liên hệ trực tiếp với họ để xác minh đó là thông tin liên lạc hợp pháp. Các bên độc hại ngày càng trở nên sáng tạo hơn với những nỗ lực lừa bạn cung cấp quyền truy cập vào tài khoản, thông tin nhạy cảm và hơn thế nữa. Ngay cả những biện pháp bảo mật tốt nhất cũng có thể bị xâm phạm nếu bạn không thông minh khi trực tuyến.
Và đừng quên mạng không dây của bạn! Đăng nhập vào bộ định tuyến của bạn định kỳ để kiểm tra tất cả các thiết bị khách đã kết nối. Bạn có thấy điều gì bất thường hoặc một thiết bị mà bạn không nhận ra không? Hãy ngắt kết nối và thay đổi mật khẩu Wi-Fi ngay lập tức. Bạn luôn có thể kết nối lại thiết bị nếu đó là một sự nhầm lẫn.
1. Tạm biệt mật khẩu: Tương lai của Passkey
Passkey là chìa khóa cho kỷ nguyên không mật khẩu
Mật khẩu truyền thống có rất nhiều nhược điểm. Ngay cả khi bạn sử dụng phương pháp an toàn nhất để tạo một mật khẩu, nó cuối cùng vẫn có thể bị đoán và tài khoản của bạn bị xâm nhập. Chúng cũng rất khó nhớ, đòi hỏi phải có trình quản lý mật khẩu để xử lý hàng trăm tài khoản. Đây là lúc passkey phát huy tác dụng. Không giống như mật khẩu truyền thống, passkey có một chút khác biệt ở chỗ hai khóa được sử dụng cho quá trình xác minh. Dịch vụ nơi tài khoản của bạn được lưu giữ một khóa, và bạn giữ khóa còn lại, khóa này có thể được lưu trữ tiện lợi trên điện thoại thông minh hoặc PC của bạn.
Và đừng lo lắng nếu ai đó sao chép một trong các passkey của bạn, vì nó sẽ không hoạt động do mỗi passkey được tạo đặc biệt cho thiết bị đó – trình quản lý mật khẩu cũng có thể hữu ích ở đây vì chúng cũng có thể hỗ trợ lưu trữ passkey. Điều này cũng có nghĩa là một trang web lừa đảo (phishing site) sẽ không hoạt động vì nó yêu cầu khóa mà công ty chính hãng nắm giữ, vì vậy bạn được an toàn khỏi nhiều mối đe dọa đang gây ra cho mật khẩu truyền thống.
Giữ an toàn trong kỷ nguyên số
Thật dễ dàng để trở thành nạn nhân của một vụ lừa đảo hoặc không cập nhật thiết bị của bạn thường xuyên. Chúng ta cần luôn cảnh giác trong thời đại số này, nơi ngày càng nhiều dữ liệu được lưu trữ điện tử và chúng ta có rất nhiều tài khoản cần quản lý và theo dõi. Hãy dành thời gian để bảo vệ bản thân và gia đình mình: xem xét sử dụng VPN để giúp họ an toàn trực tuyến, thiết lập trình quản lý mật khẩu mà mọi người đều có thể sử dụng, và luôn bật 2FA bất cứ khi nào có thể để có thêm một lớp bảo vệ. Với những bước đơn giản này, bạn sẽ có một ngôi nhà kỹ thuật số an toàn hơn rất nhiều.
