Thể loại game nhập vai (RPG) luôn được biết đến với cốt truyện sâu sắc, thế giới rộng lớn và vô vàn lựa chọn về phong cách chơi cũng như khả năng tùy biến nhân vật. Tuy nhiên, dù sở hữu nhiều cơ chế quen thuộc và được yêu thích, vẫn có những tính năng độc đáo chưa thực sự nhận được sự chú ý xứng đáng. Mục tiêu cốt lõi của một tựa game RPG xuất sắc không chỉ là mang lại niềm vui đơn thuần mà còn phải khiến người chơi cảm nhận được “trọng lượng” từ mỗi quyết định và hành động của mình. Điều này không chỉ khuyến khích khám phá các hướng đi mới mà còn tạo ra những hệ quả, dù tốt hay xấu, làm cho cuộc phiêu lưu trở nên đáng nhớ hơn.
Trong bài viết này, dancongnghe.net sẽ cùng bạn khám phá 5 cơ chế game nhập vai độc đáo mà các nhà phát triển nên khai thác sâu hơn. Những tính năng này hứa hẹn sẽ đưa trải nghiệm RPG lên một tầm cao mới, nơi mỗi lựa chọn đều mang ý nghĩa, và mỗi màn chơi đều để lại ấn tượng khó phai trong lòng game thủ.
5 Cơ Chế RPG Tiềm Năng Nâng Cao Chiều Sâu Game Nhập Vai
1. Hệ Thống Tinh Thần và Sự Tỉnh Táo (Morale/Sanity)
Trong nhiều tựa game kinh dị, cơ chế tỉnh táo (sanity) là yếu tố then chốt, khiến nhân vật suy yếu, gặp ảo giác, hoặc thậm chí bỏ mạng nếu tinh thần xuống quá thấp. Mặc dù các yếu tố sinh tồn như stamina hay đói khát đôi khi gây tranh cãi trong RPG, việc theo dõi trạng thái tinh thần của nhân vật chính hoặc các thành viên trong tổ đội có thể bổ sung một lớp chiều sâu đáng kể cho mỗi quyết định của bạn.
Những game RPG hay nhất thường là nơi mà các thành viên trong nhóm có thể chất vấn hoặc thậm chí phản đối các quyết định của người chơi. Nếu một đồng đội là người chính trực, việc bạn thực hiện một hành động tàn bạo một cách tự nhiên sẽ ảnh hưởng xấu đến tâm lý của họ. Điều này có thể biểu hiện qua việc họ yếu hơn trong các trận chiến sắp tới, đặt câu hỏi về lòng trung thành, hoặc thậm chí rời bỏ nhóm nếu hành động của bạn quá ghê tởm.
Cơ chế này cũng áp dụng cho nhân vật chính. Tựa game Darkest Dungeon nổi tiếng với hệ thống Stress (căng thẳng), tích lũy khi bạn khám phá hầm ngục. Nếu bỏ qua việc điều trị, mức độ stress cao có thể dẫn đến cái chết cho cả bạn và đồng đội, tạo ra một áp lực tâm lý cực lớn và yêu cầu người chơi phải cân nhắc kỹ lưỡng mọi hành động.
Giao diện hệ thống stress trong game Darkest Dungeon, một cơ chế quản lý tinh thần nhân vật độc đáo.
Một số game RPG nổi bật có hệ thống tinh thần/tỉnh táo (hoặc tương tự):
- Darkest Dungeon
- Shadow Hearts
- World of Horror
- Baldur’s Gate 3
- Crusader Kings III
2. Chết Vĩnh Viễn (Permadeath)
Chết vĩnh viễn không phải là cơ chế phù hợp với mọi game RPG, nhưng nó thường phát huy hiệu quả tối đa trong các game RPG chiến thuật. Một trò chơi đạt đến đỉnh cao khi có những rủi ro thực sự trong mỗi cuộc chiến hoặc trận đánh quy mô lớn. Trong các game có permadeath, cảm giác đau khổ tột cùng khi một nhân vật bạn yêu thích ngã xuống là không thể phủ nhận, đặc biệt trong các tựa game như Fire Emblem, nơi mỗi nhân vật đều có một câu nói cuối cùng trước khi biến mất mãi mãi. Tuy nhiên, chính tác động cảm xúc mạnh mẽ đó lại là điều mà một tựa game xuất sắc cần mang lại: nó khơi gợi cảm xúc chân thật từ người chơi.
Cần có sự cân bằng khi áp dụng cơ chế tử vong vĩnh viễn. Hầu hết các game có tính năng này đều cung cấp một mức độ khó dễ hơn, nơi đồng đội không chết vĩnh viễn, điều này rất tốt để không “cấm cửa” những người chơi mới. Ai trong chúng ta cũng từng là nạn nhân của kẻ địch với 1% tỷ lệ chí mạng, hoặc đồng đội trượt mục tiêu với 99% tỷ lệ trúng và rồi hy sinh. Dù vậy, những lần chơi đáng nhớ nhất của tôi trong Fire Emblem hay XCOM luôn là những lúc tôi phải chật vật vượt qua mọi khó khăn, và tôi tin rằng nhiều người chơi khác cũng có chung cảm nhận này.
Hình ảnh chiến đấu trong Fire Emblem Engage, minh họa cơ chế permadeath đầy thách thức.
Một số game RPG có cơ chế chết vĩnh viễn:
- Fire Emblem series
- XCOM series
- Final Fantasy Tactics series
- Tactics Ogre: Reborn
- Valkyria Chronicles series
3. Khả Năng Tấn Công Mọi NPC Gặp Được
Mặc dù ngày càng phổ biến hơn, các game RPG thế giới mở nên cho phép người chơi tấn công bất kỳ NPC nào trong game (với một số ngoại lệ, như trẻ em). Điều này cũng mở rộng đến khả năng tiêu diệt họ, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các nhiệm vụ phụ hoặc thậm chí là các nhiệm vụ chính của cốt truyện. Đương nhiên, một cơ chế như vậy cần có giới hạn trong các trường hợp người chơi giết một NPC quan trọng cho cốt truyện, tương tự như cách Grand Theft Auto xử lý, nhưng ngoài những trường hợp đó, càng nhiều tự do càng tốt.
Điều này không có nghĩa là một trò chơi cần phải quá khắt khe khi người chơi tấn công NPC. Thú thật, đôi khi việc tấn công ai đó, hạ gục họ, và sau đó thấy họ đứng dậy vài giây sau như chưa có chuyện gì xảy ra cũng khá hài hước. Một trong những cách triển khai yêu thích của tôi về hệ thống này là trong Radiata Stories, một trò chơi mà bạn có thể đá bất kỳ nhân vật nào bạn gặp và nếu bạn làm phiền họ quá nhiều, họ sẽ bắt đầu chiến đấu với bạn. Bạn không bị khóa khỏi bất kỳ nội dung vĩnh viễn nào khi chiến đấu với các NPC này, và thật thú vị khi xem họ phản ứng.
Nhân vật trong The Outer Worlds, tự do tương tác và tấn công mọi NPC trong thế giới mở.
Một số game RPG cho phép bạn tấn công mọi NPC:
- Divinity Original Sin 2
- Baldur’s Gate 3
- Fallout series
- Elder Scrolls series
- Souls series
4. Hệ Thống Nghề Nghiệp (Job System)
Một trong những phẩm chất tuyệt vời nhất mà bất kỳ game RPG nào có thể sở hữu là khả năng tùy biến sâu rộng. Điều này không chỉ áp dụng cho ngoại hình của nhân vật/đội hình của bạn, mà còn cả khả năng và cách họ tương tác với nhau. Nhiều game RPG cung cấp chiều sâu này thông qua một hệ thống nghề nghiệp (job system), thường là một con đường phát triển nhân vật, nơi họ có thể học các khả năng và kỹ năng bị động nhất định, và giữ lại chúng ngay cả khi thay đổi nghề. Như bạn có thể hình dung, điều này mang lại một lượng lớn tính linh hoạt về cách một nhân vật được chơi.
Có lẽ trong một lần chơi, bạn muốn tạo ra phiên bản hiệp sĩ thánh (paladin) của riêng mình, vì vậy bạn kết hợp khả năng của một lớp chữa bệnh với sự cứng cáp và giáp nặng của một hiệp sĩ. Trong khi đó, ở lần chơi tiếp theo, bạn tạo ra một tên trộm ma thuật có thể thi triển ảo ảnh và sở hữu khả năng di chuyển vô song. Những lần chơi này sẽ có lối chơi hoàn toàn khác biệt, chưa kể đến việc chiến đấu và nhiệm vụ có thể được xử lý theo những cách hoàn toàn đối lập.
Hệ thống nghề nghiệp đa dạng trong Bravely Default, cho phép tùy biến chiến thuật sâu rộng.
Một số game RPG có hệ thống nghề nghiệp:
- Final Fantasy Tactics series
- Tactics Ogre: Reborn
- Bravely Default series
- Octopath Traveler
- Fire Emblem series (sau Awakening)
5. Chết Khi Năng Lượng Phép Thuật (MP) Về 0
Nhiều game RPG có một tài nguyên ngoài máu (HP) để sử dụng các khả năng, thường được gọi là Năng lượng Phép thuật (MP – Mental Points). Khái niệm là phép thuật càng mạnh, càng gây căng thẳng cho người sử dụng, do đó tốn nhiều MP hơn. Vậy, nếu một khả năng làm cạn kiệt tinh thần của ai đó, tại sao họ không mất ý thức hoặc bỏ mạng khi MP về 0? Điều này có lý về mặt logic và nó sẽ giới thiệu một lớp lập kế hoạch khác cho người chơi.
Ví dụ, nó có thể trừng phạt những người lạm dụng phép thuật hoặc không quản lý MP của họ một cách đầy đủ. Hơn nữa, một số kẻ thù có thể gây sát thương MP, điều này sẽ rất tai hại cho các nhân vật có MP tối đa thấp và các pháp sư không quản lý MP hiệu quả. Điểm yếu này cũng có thể áp dụng cho đối thủ, dẫn đến việc người chơi phát triển các chiến lược sáng tạo để đối phó với các loại kẻ thù nhất định và thậm chí cả trùm, miễn là họ có khả năng gây ra lượng sát thương MP đáng kể. Mặc dù gây tranh cãi, Star Ocean: Till the End of Time đã có cơ chế chết khi MP về 0, và nhiều người cho rằng điều đó đã làm cho trò chơi trở nên hay hơn rất nhiều.
Star Ocean: Till the End of Time với cơ chế MP cạn kiệt dẫn đến cái chết, tăng cường chiến lược.
Một số game RPG có cơ chế chết/ngất khi MP về 0:
- Star Ocean: Till the End of Time
- RPG Maker series
Mỗi Lần Chơi Đều Phải Đáng Nhớ
Những tựa game hay nhất là những trò chơi để lại ấn tượng sâu sắc trong chúng ta rất lâu sau khi cuộc phiêu lưu kết thúc. Mặc dù không phải mọi game trong thể loại RPG đều cần phải có tất cả các cơ chế được liệt kê ở trên, nhưng chúng chắc chắn sẽ khiến người chơi phải suy nghĩ kỹ lưỡng hơn về những quyết định đưa ra trong mỗi lần trải nghiệm. Bạn sẽ luôn nhớ về hành trình của một tựa game RPG tốt, nhưng một tựa game xuất sắc sẽ khiến bạn nhớ mãi về cảm xúc mà nó mang lại.
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về những cơ chế game RPG mà bạn mong muốn được khai thác sâu hơn, hoặc những trải nghiệm đáng nhớ mà chúng đã mang lại cho bạn!
