Đối với những ai lớn lên trong thập niên 90, thế giới game là một sân chơi đầy những tựa game bắn súng góc nhìn thứ nhất (FPS) đã định hình cả một thế hệ. Trong số đó, không thể không nhắc đến Doom kinh điển năm 1993 của Id Software – một tựa game mang đề tài địa ngục đã truyền cảm hứng mạnh mẽ đến mức khai sinh ra cả một phân nhánh game mới, thường được gọi là các game giống Doom (Doom-like shooters). Chúng mô phỏng nhiều khía cạnh xuất sắc của Doom gốc trên MS-DOS: điều khiển đơn giản, vũ khí độc đáo, và các màn chơi chứa đầy bí mật cần khám phá khi người chơi diệt trừ kẻ thù. Đó là một công thức lối chơi hoạt động hiệu quả và vô cùng cuốn hút, tạo nên những game FPS kinh điển được nhiều người yêu thích.
Mặc dù rất nhiều game FPS thập niên 90 theo phong cách Doom đã ra đời, không phải tất cả đều gặt hái thành công. Tuy nhiên, có một số tựa game đã để lại ấn tượng sâu sắc vì những lý do riêng, không chỉ vì chúng có lối chơi tương tự Doom. Những trò chơi này không chỉ độc đáo giữa hàng loạt các sản phẩm cùng thể loại mà còn mang đến những trải nghiệm thú vị, pha trộn thiết kế game đã quá quen thuộc một cách sáng tạo. Dưới đây là 3 tựa game FPS cổ điển mang phong cách Doom mà chúng tôi cực kỳ yêu thích khi lớn lên trong thập niên 90.
Hình ảnh tổng hợp các tựa game FPS kinh điển từ thập niên 90, gợi nhớ thời hoàng kim của game bắn súng.
1. Hexen: Beyond Heretic – FPS Giả Tưởng Độc Đáo
Khi Doom Gặp Thế Giới Phép Thuật
Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn đưa lối chơi của Doom vào một bối cảnh giả tưởng với phép thuật và kiếm? Bạn sẽ có một trò chơi như Hexen, một game giống Doom nhưng không sao chép đủ để trở nên nhàm chán. Hexen: Beyond Heretic là một tựa game FPS được phát triển bởi Raven Software vào năm 1995 cho MS-DOS. Đây là phần tiếp theo của Heretic, một trò chơi trước đó của Raven, và là phần thứ hai trong bộ ba game FPS kinh điển của họ. Lối chơi của Hexen rất giống Doom, với cách điều khiển và giao diện HUD quen thuộc, nhưng tất cả vũ khí và khả năng đều mang đậm phong cách giả tưởng truyền thống. Kiếm và phép thuật mạnh mẽ là công cụ để đối phó với hàng loạt quỷ dữ và quái vật tràn ngập các màn chơi, nơi người chơi phải điều hướng để đạt được mục tiêu. Các màn chơi không tuyến tính và có các khu vực trung tâm cho phép di chuyển đến các địa điểm khác nhau để tiến triển câu chuyện và mở ra những khu vực mới.
Lối Chơi Đa Dạng Với Ba Lớp Nhân Vật
Điều làm nên sự độc đáo của Hexen là khả năng cho phép người chơi chọn một trong ba nhân vật để điều khiển, mỗi nhân vật có vũ khí và đặc quyền riêng. Người chơi có thể hóa thân thành:
- Chiến binh (Fighter): Sử dụng vũ khí cận chiến mạnh mẽ, gây sát thương lớn.
- Pháp sư (Mage): Sử dụng các đòn tấn công phép thuật tầm xa uy lực, giữ khoảng cách an toàn với kẻ thù.
- Giáo sĩ (Cleric): Là sự pha trộn của cả hai phong cách, có quyền truy cập vào vũ khí và phép thuật độc đáo.
Cả ba lớp nhân vật đều có thể tìm và sử dụng các vật phẩm, nhưng chúng sẽ có nhiều hiệu ứng khác nhau tùy thuộc vào nhân vật đang được sử dụng. Kẻ thù trong game rất đa dạng, từ những tay sai quái dị đến những con rắn độc ác có sức mạnh phép thuật, tất cả đều có một mục tiêu duy nhất là tiêu diệt người chơi. Các trận đấu trùm liên quan đến những kẻ thù độc đáo xuất hiện theo thời gian và buộc người chơi phải vận dụng tất cả khả năng của mình để vượt qua thử thách lớn. Hexen đã được port lên Nintendo 64 vào năm 1997 và nhận được nhiều ý kiến trái chiều do một số vấn đề kỹ thuật với phiên bản console, khiến phiên bản MS-DOS trở nên được yêu thích hơn bởi cộng đồng game thủ.
2. Star Wars: Dark Forces – Bắn Súng Trong Dải Ngân Hà Xa Xôi
Cuộc Phiêu Lưu Của Kyle Katarn
Kết hợp vũ trụ Star Wars với lối chơi huyền thoại của dòng game Doom là một ý tưởng tuyệt vời. Khái niệm này đã dẫn đến sự phát triển của Star Wars: Dark Forces cho MS-DOS vào năm 1995, và sau đó được port sang PlayStation đời đầu vào năm 1996. Game FPS kinh điển này theo chân câu chuyện của Kyle Katarn, một lính đánh thuê được Liên minh Nổi dậy thuê để hỗ trợ cuộc chiến chống lại Đế chế Thiên hà. Kyle thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau nhằm cản trở các kế hoạch của Đế chế, và tham gia vào việc thu hồi bản thiết kế Death Star trước Trận chiến Yavin trong Tập IV: A New Hope. Trò chơi này được coi là không chính thức trong dòng chính Star Wars, được xếp vào nhãn Star Wars Legends cho bất kỳ dự án nào không thuộc dòng thời gian canon của Lucasfilm Disney.
Nâng Tầm Công Thức Doom Với Jedi Engine
Lối chơi của Star Wars: Dark Forces đúng như mong đợi: điều khiển và vũ khí tương tự Doom, nhưng lấy bối cảnh trong vũ trụ Star Wars. Thay vì bắn quỷ hay quái vật phép thuật, bạn sẽ cầm một khẩu blaster và tấn công các Stromtrooper cùng nhiều droid thù địch khác. Star Wars: Dark Forces cũng là phần đầu tiên trong một saga game sau này được đổi tên thành loạt game Jedi Knight, với nhiều phần tiếp theo ra đời sau thành công của Dark Forces. Trong game, Kyle phải đối mặt với những cuộc đọ súng chống lại những kẻ thù mạnh hơn được phát triển bởi Đế chế, bao gồm cả những Dark Trooper khét tiếng, những kẻ đã trở thành một phần lớn hơn trong các câu chuyện Star Wars gần đây. Mặc dù trò chơi gốc dành cho MS-DOS, phiên bản trên PlayStation có nhiều nội dung độc quyền hơn, bao gồm cả các màn chơi bổ sung.
Star Wars: Dark Forces đã lấy công thức của Doom và cải tiến nó theo một vài cách. Thay đổi lớn nhất là khả năng nhìn lên và xuống trong khi nhắm, điều mà không thể thực hiện được trong các game Doom gốc và cuối cùng đã trở thành một yếu tố cơ bản của thể loại này. Lucasarts, nhà phát triển thời bấy giờ, đã sử dụng cái gọi là Jedi Engine để tạo ra trò chơi. Điều này cho phép họ thiết kế các màn chơi với nhiều tầng có thể đi lại và ẩn chứa các bí mật. Kyle Katarn cũng có thể cúi người khi di chuyển để vào các khu vực khác nhau, điều này trở nên phổ biến hơn trong các game FPS sau này.
3. Turok: Dinosaur Hunter – Thợ Săn Khủng Long Từ Thế Giới Tiền Sử
Đột Phá Lối Chơi Bạo Lực Trên N64
Mặc dù thoạt nhìn có vẻ không giống, các game Turok thực sự là những game FPS giống Doom. Turok: Dinosaur Hunter gốc là một bước ngoặt lớn đối với các trò chơi trên Nintendo 64, vốn thường có nhiều tựa game hướng đến đối tượng gia đình. Tuy nhiên, Turok: Dinosaur Hunter là một trong những tựa game lớn đầu tiên trên console mang đến trải nghiệm trưởng thành hơn cho người chơi. Trò chơi dựa trên loạt truyện tranh Valient Comics cùng tên, nhưng cốt truyện của game khác với truyện tranh gốc. Cốt truyện theo chân chiến binh Saquin người Mỹ bản địa Tal’Set, người được ban danh hiệu Turok, và cuộc chiến của anh chống lại Campaigner để chinh phục vũ trụ. Cuộc chiến của họ đưa Turok từ Trái đất vào Vùng đất đã mất (Lost Land), một nơi thời gian không trôi qua giống nhau, nơi anh phải ngăn chặn Campaigner tìm kiếm một cổ vật quyền năng.
Từ FPS 2D Sang Thế Giới 3D Đầy Máu Mẽ
Là một game bắn súng góc nhìn thứ nhất 3D, hầu hết mọi người sẽ cho rằng trò chơi không giống Doom cổ điển vì cách trình bày của nó. Nhưng Turok: Dinosaur Hunter có nhiều lựa chọn thiết kế lối chơi khiến nó giống như một bước tiến hợp lý của thiết kế game giống Doom, nhưng với đồ họa đẹp hơn. Turok cung cấp cho người chơi một kho vũ khí hủy diệt để chống lại hàng loạt kẻ thù nguyên thủy và giống người ngoài hành tinh. Các màn chơi không tuyến tính và cho phép tự do khám phá và tìm kiếm các khu vực ẩn, cũng như một trung tâm để vào các màn chơi mới được mở khóa trong suốt trò chơi. Nếu Doom đã đủ ghê rợn đối với một số người vào năm 1993, thì mức độ kinh dị trong Turok: Dinosaur Hunter còn tăng lên đáng kể với đồ họa 3D, khiến mỗi pha tiêu diệt đẫm máu và vụ nổ đều có tác động mạnh mẽ và cực kỳ chân thực.
Đối với nhiều người chơi, bao gồm cả cá nhân tôi, Turok: Dinosaur Hunter là một game FPS hay cảm thấy khác biệt so với mọi thứ khác trên Nintendo 64. Trò chơi đã thành công rực rỡ cả về mặt phê bình và người chơi, và cuối cùng đã có nhiều phần tiếp theo trên N64. Turok: Dinosaur Hunter gốc cũng được port sang Windows PC vào cuối năm 1997, và cuối cùng được đưa lên nhiều nền tảng vào năm 2018 bởi Nightdive Studios với phiên bản remastered.
Máy chơi game Nintendo 64 và băng trò chơi Ocarina of Time cùng tay cầm Rumble Pak, biểu tượng của kỷ nguyên game 3D.
Bắn Súng Như Thập Niên 90
Có lẽ không có trò chơi nào có ảnh hưởng lớn đến thể loại game bắn súng góc nhìn thứ nhất hơn Doom gốc cho MS-DOS. Nó đã đặt nền móng cho rất nhiều game FPS khác để mô phỏng và cải tiến trong các bản phát hành tương lai, đồng thời vẫn duy trì yếu tố cốt lõi của thể loại: bắn mọi thứ trong tầm mắt. Nhiều tựa game FPS được phát hành sau Doom không phải lúc nào cũng được đón nhận nồng nhiệt vì chúng quá giống bản sao của một thứ gì đó tốt hơn nhiều. Nhưng có một vài game giống Doom đã đủ nổi bật và để lại dấu ấn trong tôi khi lớn lên vào thập niên 90, khiến chúng vô cùng thú vị để chơi ngay cả bây giờ. Đây là một phân nhánh game mà tôi thường xuyên muốn quay lại và đơn giản là tận hưởng việc thổi bay hàng tấn kẻ thù hung hãn, bởi vì thành thật mà nói, cảm giác đó dường như sẽ không bao giờ cũ kỹ hay nhàm chán.
Bạn có từng trải nghiệm những tựa game FPS kinh điển này chưa? Hãy chia sẻ ý kiến và những kỷ niệm của bạn về chúng dưới phần bình luận nhé!
